کولون یا روده بزرگ بخشی از دستگاه گوارش است که در فرایند جذب مواد مغذی و دفع مواد زائد مشارکت دارد. طول آن حدود 1.5 متر است. بهطورمعمول، سرطان روده بزرگ از پولیپ های آدنوماتوز کولون نشات میگیرد، یک وضعیت پیش سرطانی که گاها ممکن است به سرطان تبدیل شده و دیواره روده را درگیر کند. جراحی رایجترین درمان سرطان کولورکتال (روده بزرگ و بخش رکتوم) است. جراحی درمان سرطان روده بزرگ میتواند شامل: برداشتن و حذف تومور روده، بخشی از کولون که تومور در آن یافت شده است، بافتهای سالم اطراف تومور، گرههای لنفی نزدیک تومور و اتصال مجدد دوسر روده باشد. در موارد نادر ممکن است کل روده بزرگ برداشته شود. ممکن است بیماران قبل و یا بعد از جراحی، تحت شیمیدرمانی و یا پرتودرمانی قرار بگیرند. این درمانهای تکمیلی میتواند به کوچکتر شدن حجم تومور روده قبل از جراحی و نابودی سلولهای سرطانی احتمالی باقیمانده پس از جراحی کمک کنند.
اگر سرطان روده بزرگ تنها یک یا چند نقطه از ریه یا کبد (و جایی دیگر) را درگیر کرده باشد، ممکن است برای برداشتن آنها از جراحی استفاده شود. بهطورکلی تنها در صورتی این فرایند انجام میشود که تومورهای سرطانی روده بزرگ یا راستروده نیز همزمان برداشته شود (یا قبلاً برداشته شده باشد). بسته به میزان بیماری، این کار میتواند به بیمار کمک کند تا طول عمر او بیشتر شده و یا حتی درمان شود. تصمیمگیری برای حذف تومورها و مؤثر بودن جراحی برای مناطقی که سرطان به آنجا گسترش یافته است، به اندازه، تعداد و محل قرارگیری تومورها بستگی خواهد داشت.
اگر به بیماری سرطان کولونکتال (روده بزرگ و رکتوم) مبتلا هستید و به دنبال روشی ایمن برای درمان سرطان روده هستید میتوانید با مراجعه به دکتر رضادوست از جدیدترین روشهای جراحی سرطان کولون استفاده کنید.برای کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت میتوانید با شماره تلفن های 02122260452 و 02122908154 و 09195373730 تماس حاصل فرمایید.
سرطان روده بزرگ چه نشانههایی دارد؟
علائم سرطان روده بزرگ شامل وجود خون در مدفوع یا تغییر عادت اجابت مزاج میشود. این علائم و نشانهها ممکن است به علت سرطان روده بزرگ یا سایر شرایط ایجاد شوند. اگر بیمار به هر یک از موارد زیر مبتلا شود، باید با پزشک مشورت کند:
- تغیر در اجابت مزاج.
- وجود خون (قرمز روشن یا تیره) در مدفوع.
- اسهال، یبوست، یا احساس اینکه روده تماماً خالی نمیشود.
- باریک شدن مدفوع بیشازحد معمول.
- درد، دفع گاز مکرر، نفخ، احساس پر بودن شکم و یا گرفتگی.
- کاهش وزن بدون علت مشخص.
- خستگی زیاد.
- استفراغ.
چه کسانی در معرض این بیماری قرار دارند؟
عوامل زمینهساز سرطان کولورکتال عبارتاند از:
- داشتن سابقه خانوادگی سرطان کولون و رکتوم در خویشاوندان درجهیک (والدین، خواهر یا برادر، فرزندان)
- داشتن سابقه قبلی سرطان کولون، رکتوم یا تخمدان.
- داشتن سابقه آدنوم های با خطر بالا (پولیپ های روده بزرگ و رکتوم که 1 سانتیمتر یا بزرگتر هستند یا در زیر میکروسکوپ دارای بافت غیرطبیعی باشند).
- داشتن تغییرات ارثی در ژنهای خاص که خطر آدنوماتوز پلی پوز خانوادگی (FAP) یا سندرم لینچ (سرطان روده بزرگ ارثی غیرپولیپوزی) را افزایش میدهد.
- داشتن سابقه کولیت اولسراتیو مزمن یا بیماری کرون برای 8 سال یا بیشتر.
- سیگار کشیدن.
- چاق بودن.
روشهای جراحی برای سرطان کولون
بسته به مرحله و وضعیت خاص بیمار چندین روش مختلف جراحی برای درمان سرطان روده بزرگ وجود دارد، ازجمله:
پولیپکتومی (Polypectomy)/ برداشت موضعی (Local Excision)
در طی این روشها از یک کولونوسکوپ (مشابه فرایند کولونوسکوپی) استفاده میشود تا پولیپ یا ناحیه سرطانی برداشته شود. در طول پولیپکتومی، تنها پولیپ برداشته میشود، اما در روش برداشت موضعی (همچنین تحت عنوان برداشت مخاطی آندوسکوپیک نیز شناخته میشود)، قسمتی از بافتهای دیواره روده نیز برداشته میشود.
برداشت روده
در طول فرایند برداشت روده، سرطانهای بزرگتر بهوسیلهی روشی به نام كولكتومی برداشته میشود. دو نوع کولکتومی وجود دارد:
- کولکتومی بخشی: که تحت عنوان همی کولکتومی یا برداشت سگمنتال نیز شناخته میشود، روشی است که دران علاوه بر سرطان بخشهایی از بافت سالم پیرامون سرطان نیز برداشته میشود. این روش نیاز به آناستوموز (پیوند مجدد) یا کولوستومی (ایجاد یک راه جدید از طریق جراحی میان پوست شکم و کولون) دارد. هنگامی که جراح دو انتهای کولون را کنار هم قرار میدهد، آناستوموز نامیده میشود. بااینحال، این فرایندها همزمان قابل اجرا نمیباشد، بنابراین کولوستومی دائمی یا موقت و یا ایلئواستومی (اتصال بخشی از روده بزرگ به پوست شکم) موردنیاز است. این امر باعث میشود دفع (مدفوع) از طریق یک دریچه (استوما) انجام شود. درواقع مدفوع وارد کیسهای به نام کیسه جمعآوری کولوستومی میشود. در طول این روش ممکن است گرههای لنفاوی نیز برداشته شوند.
- کولکتومی کل: در طی کولکتومی کل، همه روده بزرگ برداشته میشود. گرههای لنفاوی نیز ممکن است در طول این روش حذف شوند. احتمال دارد برای دفع مدفوع عمل کلوستومی دائمی انجام شود.
عمل لاپاروسکوپی
در بعضی موارد، عمل جراحی کم تهاجمی لاپاروسکوپی توصیه میشود. در طی این روش، جراح بهجای ایجاد یک برش بزرگ شکمی (عمل جراحی باز)، از چند برش کوچک استفاده میکند تا ابزارهای مخصوص جراحی (دوربین، ابزار برش و غیره) را وارد شکم کند، به کمک این ابزارها ناهنجاریها برداشته میشود.
جراحی تسکینی
در طول این روش، هدف جراحی حذف سرطان نیست، بلکه قصد جراح کاهش علائم بیمار مانند درد ناشی از سرطان یا رفع انسداد روده میباشد. بهعنوانمثال، ممکن است عمل کولوستومی تغییر مسیر دهند (نصب کیسه استوما در ناحیه بالای تومور روده) برای رفع انسداد بیمار انجام شود.
جراحی نواحی متاستاز شده
در برخی موارد، ممکن است سرطان روده بزرگ به قسمتهای دیگر بدن مانند ریهها یا کبد گسترش یابد، بنابراین ممکن است جراح تصمیم به حذف تومور از این نواحی بگیرد. این کار به عوامل متعددی بستگی دارد که پزشک در مورد ان با بیمار صحبت خواهد کرد.
فرسایش تومور به کمک رادیوفراکانسی
در طی این روش الکترودهایی از طریق یک پروب وارد بدن میشود (از طریق پوست یا ایجاد برشی بر روی شکم) تا به کمک امواج رادیویی سلولهای سرطانی را از بین ببرد.
سرمادرمانی یا کرایوتراپی
یک روش درمانی جدید برای درمان سرطان روده بزرگ است. در طی این فرایند، سلولهای غیرطبیعی منجمد شده و درنهایت از بین میروند.
دوره بهبودی
دوره بهبودی پس از جراحی سرطان کولون، به نوع و گستردگی عمل بستگی خواهد داشت. در اغلب موارد بیمار باید حدود 3 الی 4 روز در بیمارستان بستری شود. قبل از خروج از بیمارستان به بیمار در مورد چگونگی مراقبت از برشهای جراحی و یا کولوستومی آموزشهای لازم داده خواهد شد. تیم پزشکی با بیمار در خصوص مصرف داروهایی موردنیاز برای مدیریت مواردی همچون درد، جلوگیری از لخته شدن خون، عفونت، پیشگیری از یبوست یا سایر شرایط، توصیههای لازم را ارائه خواهد داد. پزشک بر اساس نوع و شدت عمل جراحی، محدودیت انجام برخی از فعالیتها را به بیمار گوش زد خواهد کرد.
محدودیتهای متداول و دستورالعملهای عمومی بعد از عمل کولکتومی عبارتاند از:
- ظرف 4 تا 6 هفته پس از جراحی از بلند کردن اجسام سنگین (بیش از 4 کیلو) خودداری کنید.
- هنگام دفع، از فشار آوردن بیشازحد به خود اجتناب کنید.
- تمام داروهای خود را مطابق با دستور پزشک مصرف کنید.
- فعالیتهای عادی مانند کار (بستگی به نوع کار شما دارد)، فعالیت بدنی سبک، رانندگی، پیادهروی، بالا رفتن از پلهها و فعالیت جنسی خود را زمانی که پزشک دستور میدهد از سر بگیرید. معمولاً بعد از یک الی سه هفته اجازه داده میشود.
- هنگام مصرف داروهای تخدیری، باید از رانندگی اجتناب شود، برای اطلاعات بیشتر با پزشک خود تماس بگیرید.
- تا زمانی که پزشک اجازه نداده است، ناحیه جراحی را در معرض آب قرار ندهید.
- رژیم غذایی خود را مطابق با دستور پزشک تنظیم کنید. ممکن است از شما خواسته شود به مدت 4 هفته از غذاهای کم پسماند استفاده کنید.
- هرروز 8 تا 10 لیوان آب بنوشید، مگر اینکه پزشک دستورالعملی دیگری به شما بدهد.
عوارض جراحی سرطان روده بزرگ
همانند هر جراحی دیگر، جراحی سرطان روده بزرگ نیز خطرات و عوارض جانبی احتمالی خود را دارد. در مورد خطرات با تیم جراحی مشورت کنید. خطرات و عوارض جانبی احتمالی مرتبط با جراحی سرطان کولون میتواند شامل موارد زیر گردد:
- واکنش به داروی بیهوشی
- خونریزی
- لخته شدن خون
- عفونت
- ذاتالریه
- تشکیل فیستول (تشکیل حفره غیرطبیعی در بدن)
- آسیب به اندامهای اطراف محل جراحی مانند روده، مثانه، رگهای خونی و مجرای ادراری
- ایجاد چسبندگی یا بافتهای اسکار.
- انسداد روده
- فتق برشی
- نشت انستاموتیک (نشت از محل اتصال روده یا آناستوموز)
هزینه جراحی سرطان روده بزرگ
هزینه جراحی سرطان روده بزرگ بستگی به عوامل متعددی دارد، ازجمله: میزان پیشرفت سرطان، نوع و روش جراحی، هزینه بیمارستان، دستمزد جراح و سایر موارد.