رفلاکس معده شایع‌ترین اختلال گوارشی است که در صورت ابتلا به آن بیماران به دنبال مراقبت‌های پزشکی هستند. در صورت عدم درمان، رفلاکس معده مزمن می‌تواند عوارض جدی مانند التهاب مری، زخم‌های مری، تنگ شدن مری، سرفه مزمن و ریفلاکس مایع به ریه‌ها (آسپیراسیون ریوی) را ایجاد کند. در برخی از افراد بیماری بارت مری ایجاد می‌شود که وضعیتی است که با تغییرات در پوشش مری مشخص می‌شود و می‌تواند منجر به بروز سرطان مری شود. درمان جراحی یک گزینه برای درمان بیماری رفلاکس معده است. نشانه اصلی برای نیاز به عمل جراحی، شکست‌های پی در پی مدیریت درمانی است که علایم با وجود درمان مناسب ادامه می‌یابند. یکی دیگر از دلایل نیاز به عمل جراحی رفلاکس معده، ترجیح خود شخص برای انجام این درمان است. برخی بیماران نمی‌خواهند داروهای سرکوب کننده اسید معده را مصرف کنند یا عوارض جانبی زیادی ناشی از مصرف این داروها را تحمل کنند و ممکن است بخواهند عمل جراحی ریفلاکس معده را انجام دهند.
علائم رفلاکس ملایم یا متوسط معده معمولاً می‌تواند با رعایت رژیم غذایی مناسب و ایجاد تغییرات در شیوه زندگی و مصرف داروها رفع شود. متأسفانه، در برخی از افراد تغییر سبک زندگی یا مصرف داروها به از بین بردن این بیماری کمک نمی‌کند. در این گونه موارد عمل جراحی ممکن است برای این افراد مناسب باشد. عمل جراحی بر تعمیر و یا جایگزینی دریچه در پایین مری است که معمولاً اسید را از بازگشتن به سمت عقب و از معده نگه می‌دارد. این دریچه اسفنگتر پایینی مری (LES) نامیده می‌شود. LES ضعیف یا آسیب دیده باعث ایجاد رفلاکس معده می‌شود. چندین گزینه جراحی وجود دارند که ممکن است به کاهش علائم رفلاکس معده و مدیریت عوارض آن کمک کنند.برای کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت میتوانید با شماره تلفن های 02122260452 و 02122908154 و 09195373730 تماس حاصل فرمایید.
چرا دچار رفلاکس معده می‌شویم؟
علت دقیق رفلاکس معده شناخته نشده است اما عوامل خاصی از قبیل چاقی، سیگار کشیدن، بارداری ممکن است به بروز این بیماری منجر شود. غذاهای رایج مانند غذاهای تند، پیاز، شکلات، نوشیدنی‌های حاوی کافئین، مواد غذایی حاوی طعم نعناع، مواد غذایی حاوی گوجه فرنگی، میوه‌های مرکبات و داروهای خاص می‌توانند ریفلاکس معده را بدتر کنند.
نشانه‌های این بیماری کدامند؟
سوزش سر معده معمولاً علائم اصلی رفلاکس معده است که با درد سوزش مانندی در قسمت پایین قفسه سینه، پشت استخوان سینه مشخص می‌شود. علائم دیگر عبارتند از احساس طعم تلخ در دهان، مشکل در بلع، حالت تهوع، سرفه خشک یا خس خس، برگرداندن غذا (برگرداندن غذا به داخل دهان)، گرفتگی یا تغییر صدا و درد قفسه سینه.
چه زمانی جراحی ضروری است
- عمل جراحی برای درمان علائم سوزش سر معده و یا رفلاکس معده ممکن است زمانی توصیه شود که:
- علائم بیمار هنگام استفاده از داروها خیلی بهتر نمی‌شوند.
- بیمار تمایلی به ادامه مصرف داروها ندارد.
- بیمار مشکلات جدی در مری دارد، مانند زخم یا تنگ شدن مری، زخم، یا خونریزی.
- بیمار مبتلا به بیماری رفلاکس معده است که باعث ایجاد پنومونی آسپیراسیون، سرفه مزمن یا گرفتگی صدا می‌شود.
جراحی ضد رفلاکس همچنین برای درمان مشکلاتی است که در طی آن بخشی از معده در قفسه سینه گیر کرده یا پیچ خورده است. این حالت بیرون زدگی (فتق) پارا ازوفاژیال نامیده می‌شود.
چگونه برای جراحی آماده شویم؟
بیمار ممکن است نیاز به انجام آزمایشات زیر را داشته باشد:
- آزمایش خون (شمارش کامل خون، الکترولیت‌ها، یا آزمایش‌های کبدی)
- مانومتری مری (برای اندازه گیری فشار در مری) یا مانیتورینگ pH (برای مشاهده این که چه مقدار اسید معده به مری بیمار باز می‌گردد).
- آندوسکوپی بخش‌های بالایی دستگاه گوارش. تقریباً همه افرادی که عمل جراحی رفلاکس معده را انجام داده‌اند، این آزمایش را نیز انجام می‌دهند. اگر بیمار نتایج این آزمایش را نداشته باشد، باید این کار را انجام دهد.
- تصویر برداری اشعه ایکس از مری
همیشه موارد زیر را به پزشک اطلاع دهید:
- بیمار ممکن است باردار باشد.
- بیمار هر گونه دارو یا مکمل‌ها یا گیاهان را که بدون نسخه خریداری شده است، استفاده می‌کند.
چندین روز قبل از عمل جراحی ممکن است بیمار نیاز به متوقف کردن مصرف آسپیرین، ایبوپروفن (ادویل، موترین) ویتامین ای، کلوپیدوگرل (پالویکس)، وارفارین (کومادین) و هر نوع دارو یا مکمل دیگر که بر لخته شدن خون تأثیر می‌گذارد، داشته باشد. از متخصص جراح بپرسید بیمار چه کارهایی را باید انجام دهد. از پزشک بپرسید بیمار چه داروهایی را باید در روز عمل جراحی مصرف نماید. در روز جراحی:
• از دستورالعمل‌های پزشک را در خصوص زمان متوقف کردن خوردن و نوشیدن پیروی کنید.
• داروهای تجویز شده توسط پزشک را با یک جرعه کوچک آب مصرف کنید.
• دستورالعمل‌های مربوط به دوش گرفتن قبل از عمل را رعایت کنید.
پزشک زمان عمل جراحی را به بیمار خواهد گفت. سعی کنید به موقع در بیمارستان حاضر باشید.
جراحی رفلاکس معده چگونه انجام می‌شود؟
شایع‌ترین روش جراحی رفلاکس معده فوندوپلیکیشن نامیده می‌شود. در این روش جراحی، متخصص جراح مراحل زیر را انجام می‌دهد:
- ابتدا در صورت وجود، فتق هیاتال را ترمیم می‌کند. این عمل شامل سفت کردن ورودی دیافراگم بیمار با بخیه است تا از بالا آمدن معده از طریق این ورودی در دیواره عضلانی معده جلوگیری شود. برخی از متخصصین جراح یک قطعه مش را در ناحیه‌ترمیم شده قرار داده می‌دهند تا آن را ایمن‌تر کنند.
- قسمت فوقانی شکم بیمار در اطراف انتهای مری با بخیه بسته می‌شود. بخیه‌ها در انتهای مری فشاری ایجاد می‌کنند که این فشار کمک می‌کند تا اسید معده و غذا از معده به مری وارد نشوند.
عمل جراحی رفلاکس معده در حالی که بیمار تحت بیهوشی عمومی است، انجام می‌گردد، بنابراین بیمار احساسی نداشته و عمل بدون درد است. عمل جراحی معمولاً 2 تا 3 ساعت طول می‌کشد. متخصص جراح ممکن است از روش‌های مختلف برای انجام عمل رفلاکس معده استفاده کند.
جراحی باز
- متخصص جراح یک برس جراحی بزرگ را در شکم بیمار اعمال می‌کند.
- یک لوله ممکن است از طریق شکم بیمار به معده وارد شود تا دیواره معده در جای خود ثابت نگه داشته شود. این لوله پس از حدود یک هفته برداشته خواهد شد.
جراحی لاپاراسکوپیک
- متخصص جراح 3 تا 5 برش کوچک را در شکم بیمار ایجاد می‌کند. یک لوله نازک با یک دوربین کوچک در انتها از طریق یکی از این برش‌ها به ناحیه مورد نظر وارد می‌شود.
- ابزارهای جراحی از طریق برش‌های دیگر وارد می‌شوند. لاپاراسکوپ به یک مانیتور ویدئویی در اتاق عمل متصل است.
- متخصص جراح، حین مشاهده داخل شکم بیمار روی مانیتور، عمل جراحی را انجام می‌دهد.
- ممکن است متخصص جراح در صورت بروز مشکل نیاز به تغییر روش عمل جراحی باز داشته باشد.
فوندوپلیکیشن اندولومینال
- فوندوپلیکیشن اندولومینال یک روش جدید است که می‌تواند بدون ایجاد برش انجام شود. یک دوربین خاص بر روی یک ابزار انعطاف پذیر (آندوسکوپ) از طریق دهان بیمار به داخل مری وارد می‌گردد.
- با استفاده از این ابزار، پزشک کلیپ‌های کوچک را در محل تلاقی مری با معده قرار می‌دهد. این کلیپ‌ها باعث جلوگیری از برگشت غذا یا اسید معده می‌شوند.
جراحی رفلاکس معده در نوزادان
اسفنگتر مری با استفاده از عمل جراحی بسته می‌شود. در موارد بسیار نادر، ممکن است بعضی از نوزادان نیاز به عمل جراحی داشته باشند تا عضله‌ای که از بازگشت غذا به بالا جلوگیری می‌کند، سفت شود. این روش که به نام فوندوپلیکیشن شناخته می‌شود، به طور کلی تنها در نوزادانی که دارای مشکلات تنفسی شدید همراه با رفلاکس معده هستند انجام می‌شود.
بهبود
اکثر افرادی که جراحی لاپاروسکوپی انجام می‌دهند، می‌توانند در مدت 1 تا 3 روز بعد از عمل بیمارستان را ترک کنند. بیمار ممکن است در صورت انجام عمل جراحی باز به مدت 2 تا 6 روز در بیمارستان بستری شوند. اکثر بیماران می‌توانند ظرف مدت 4 تا 6 هفته به فعالیت‌های عادی خود بازگردند. محدودیت‌های رژیم غذایی بعد از هر نوع جراحی ممکن است متفاوت باشند، اما به طور کلی، بیماران باید انتظار داشته باشند تا به آرامی به یک رژیم غذایی جامد در طول یک دوره 2 تا 8 هفته‌ای بازگردند. محدودیت‌های رژیم غذایی به آرامی بعد از چندین هفته برداشته می‌شوند و بیمار از طریق رژیم غذایی نرم به حالت عادی باز می‌گردد. بسیاری از جراحان توصیه می‌کنند که بیماران برای مدت چند هفته پس از عمل جراحی از مواد غذایی خرد شده به قطعات کوچک‌تر یا مایع مصرف کنند.
این جراحی چه عوارضی دارد؟
خطرات هر گونه بیهوشی و عمل جراحی به طور کلی عبارتند از:
- واکنش به داروها
- مشکلات تنفسی
- خونریزی، لخته شدن خون یا عفونت
عوارض عمل جراحی رفلاکس معده جراحی عبارتند از:
- آسیب به معده، مری، کبد یا روده کوچک: این موارد بسیار نادر هستند.
- نفخ: نفخ زمانی است که معده با هوا و یا غذا پر می‌شود و بیمار نمی‌تواند فشار را با آروغ زدن یا استفراغ از بین ببرد. این علائم ممکن است به آهستگی در برخی افراد از بین برود.
- درد و مشکل در هنگام بلع: این حالت دیسفاژی نامیده می‌شود. در بیشتر افراد، دیسفاژی طی 3 ماه اول پس از عمل جراحی برطرف می‌شود.
- بازگشت فتق هیاتال یا رفلاکس معده
هزینه عمل رفلاکس معده چقدر است؟
هزینه‌های عمل جراحی رفلاکس معده به میزان زیادی بستگی به بیمه بیمار، بیمارستان، نوع جراحی و سایر عوامل دارد.